Mektup, pilot prosedür değişikliklerinin yeterli olduğunu söylüyor bu bildirime kaza kurbanlarının aileleri katılmıyorlar. ALAN LEVIN haberinden alınmıştır
Geçen yıl Boeing 737 Max’in yaşadığı iki kaza sonrasında uçak sertifikasının kapsamlı bir şekilde elden geçirilmesi çağrısında bulunan ABD kaza araştırma uzmanları, geçen ay Federal Havacılık İdaresi tarafından uçak için önerilen düzeltmeleri onayladı.
Ulusal Ulaşım Emniyet Kurulu Başkanı Robert Sumwalt’tın bu hafta gönderdiği mektupta, düzenleyiciler tarafından yapılan emniyet incelemelerinin ve pilot prosedürlerinde önerilen değişikliklerin kurulun tavsiyelerini yerine getirdiğini söyledi.
Mektupta, önerilen pilot prosedür değişikliklerinin yönetim kurulunun tavsiyeleriyle örtüştüğü belirtildi. Süreçteki genişletilmiş FAA emniyet değerlendirmeleri de emniyet kurulu tarafından yayınlanan ayrı bir tavsiyenin karşılanmasında “olumlu ilerleme” olmuştur.
Mektup önemlidir, çünkü emniyet kurulu bağımsız bir kurumdur ve FAA’nın Max üzerindeki denetimini eleştirmiştir. Kuruldan araştırma uzmanları Mart 2019’da Boeing’in en çok satan uçağının uçuşunun durdurulmasına neden olan her iki kazanın soruşturmalarına katıldı.
FAA, uçuş yasağının kaldırılabilmesi için uçakta bir dizi düzeltmenin resmi olarak onaylanıp onaylanmayacağına karar vermeden önce kamu oyunda yapılan yorumları gözden geçirecektir. Yorumlar Pazartesi gününde sonlanacaktır.
Boeing, uçağı bu sonbaharda hizmete geri döndürmeyi umuyor. Endonezya ve Etiyopya’da defalarca her iki jette baş aşağı kumanda veren arızalı bir emniyet sistemine bağlı kazalarda toplam 346 kişi yaşamını yitirmişti.
Emniyet kurulunun yorumları, 10 Mart 2019’da Etiyopya Havayolları kazası sonrasında yolcu taşımaya dönmeden önce uçakta çok daha fazla ek çalışma yapılmasını isteyen kurbanların aile üyelerinin yorumlarıyla çok farklı.
“Uçak aerodinamik açıdan dengesiz ve modern uçak sertifika standartlarına uymuyor” dediler. Perşembe günü gönderilen mektup, 2.000’den fazla aile üyesi, arkadaşı ve destekçisi tarafından imzalandı ve FAA ve Boeing’e, dönüşü onaylamadan önce tüm uçağın sıfırdan yeniden değerlendirmesini istiyorlar. Yedeklenmesi için ek bir sensör, uçağın aerodinamik bir değerlendirmesi ve uçağın pilot uyarı sisteminde kapsamlı değişiklikler istiyorlar.
Yeniden tasarlanmış bir 737 modeli olan Max, nadir olarak burun yukarı eğilimindeyken meydana gelen kazada bu durumun daha büyük motorları ve konumlarındaki değişiklik nedeniyle İstikrasız olduğuna ve bunun kazaya neden olduğuna dair incelemede bulguya rastlanmadı. Kazalara neden olan emniyet sistemi, bu sorunu çözmek için tasarlanmıştı ve gelecekte bu tür kazaları önlemek için yeniden tasarlandı.
Avrupalı düzenleyiciler, güvenilirliği artırmak için aile gruplarından en az birinin önerileri içinde olan ek bir sensörün eklenmesinin kabul edilir olduğunu söylediler. Sensör, uçağın baş durumunun ufuk hattının altına mı yoksa üstüne doğru mu hareket ettiğini ölçer ve her iki kazada da maalesef başarısız olur.
Bununla birlikte, Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı, sorunun kritik bir emniyet meselesi olmadığını ve daha sonra kabul edilen düzeltmelerde ele alınabileceği sonucuna varmıştır. Planların resmi bir duyurusu olmasa da, Boeing’in binlerce uçağa yeni cihazlar eklemek yerine sensörün bilgisayar tarafından oluşturulan bir kopyasını oluşturmayı tercih edebileceği ön görülüyor.
Düzenleme yetkisi olmayan ve yalnızca devlet kurumlarını ve endüstriyi emniyet iyileştirmelerini benimsemeye teşvik edebilen emniyet kurulu, 26 Eylül 2019’da Max ile ilgili yedi öneri yayınladı.
Pilotların acil durumlara tepkilerini, özellikle de kazadakiler gibi karmaşık, çoklu kokpit uyarılarını içerenleri test etmenin daha bilimsel yollarını aradı. Boeing, pilotların kazalarda yer alan uçuş kontrol özelliğinin arızasına saniyeler içinde yanıt vereceğini varsaymıştı, ancak her iki kazadaki ekiplerin kafası karışmış ve kontrolü kaybetmişlerdi.
Maalesef yazıdan da anlaşılacağı gibi kazaların nedenleri arasına pilotların düzeltici kumanda vermede başarısız olduklarına dair bir maddenin eklenmesi gibi bir çaba hissedilmektedir. Burada her nedense üretim ve sertifikasyon esnasında yapılan birçok hataya rağmen pilotların bilmedikleri bir problemi çözebilecekleri varsayılmaktadır. Bir pilotun karşılaşabileceği en riskli durumun birden fazla farklı ikazın aynı anda aktif olma durumu olduğu asla unutulmamalıdır. Beklenmeyen ve hatta bilinmeyen beklenmeyen çoklu bir ikaz oluşmasına karşı pilotların yapabilecekleri çok fazla bir şey olmayacaktır. Önemli olan pilotları böylesi bilinmez durumlarla karşı karşıya kalmalarını önleyecek tedbirlerin alınmasıdır.
Umuyoruz 1,5 senedir devam eden iyileştirme süreci başarıyla sonlanarak çok emniyetli MAX tekrar gökyüzüne geri döner.
Sağlıklı Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı
kaynak:bagimsizhavacilar
