Yıl 1632… Yer Galata… Lodos rüzgarının olduğu bir havada, yapay kuş kanatlarına benzer bir aracı kendisine takan Hezarfen Ahmed Çelebi , Galata Kulesi’nden boşluğa kendini bırakmıştır. Bu şekilde uçarak , yaklaşık 3500 metrelik mesafeyi katedip, İstanbul Boğazı’nı da geçerek Üsküdar’daki Doğancılar’a indiği anlatılmaktadır. İnsanın uçma deneyiminin başlangıcı olan bu olay, günümüzde ‘efsane’ olarak da degerlendirilmektedir. Peki , bu anlatılanlar efsane mi yoksa gerçek mi ?
Masal dinlerken, tarihi bir olayı okurken veya bir sinema filmi izlerken karşımıza kahramanlar çıkar. Hezarfen Ahmed Çelebi’de havacılık sektörünün süper kahramanıdır. Örneğin , Yıldız Savaşlarını izledikten sonra uzay yolculuğu konusuna merak salmıştım. Hezarfenin kelime anlamı da çok manidar ‘ pek çok farklı disiplinde engin bilgiye sahip olan kişi’. Tarihi bir olayı araştırırken günümüzde kullandığımız araç-gereçlerin geçmişle bağlantısını görmek etkiliyor beni. Yani ekle ve tüket ama üretme ! Neyse konumuza dönelim…
‘Efsane’ diye geçiştirdiğimiz bu olayı Evliya Çelebi Seyahatname’sinde , şu ifadeleri ile yazmıştır: ‘İptida Okmeydan’ın minberi üzere, rüzgar şiddetinden kartal kanatları ile sekiz, dokuz kere havada pervaz ederek talim etmiştir. Badehu Sultan Murad Han Sarayburnu’nda Sinan Paşa Köşkü’nden temaşa ederken, Galata Kulesi’nin taa zirve-i belasından lodos rüzgarı ile uçarak, Üsküdar’da Doğancılar meydanına inmiştir. Sonra Murad Han, kendisine bir kese altın ihsan ederek: “Bu adam pek havf edilecek (korkulacak) bir ademdir. Her ne murad ederse, elinden geliyor. Böyle kimselerin bekası caiz değil, ” diye Gazir’e (Cezayir) nefyeylemiştir (sürmüştür). Orada merhum oldu.’ (Evliya Çelebi, I, 670).
Hala ‘efsane’ diye düşünenler olabilir.‘Efsane’ mümkün değilse de önemlidir…
Güzel faydalı bi yazı olmuş editör teşekkür ederim…
Mükemmel
Kaleminize sağlık
Tarihe yolculuk etkiliyor insanı havacılık tarihiyle bağlantılı yazılarınızı bekliyorum.
Cok guzel bilgi. Tesekkurler
Türk havacılık tarihi ile alakalı yazılar görmek mutluluk verici daha fazlasını görmek dileğiyle kaleminize sağlık.